oleh Jawatankuasa Kempen Selamatkan Kesihatan Awam
Agak ironis bahawa skim Rakan KKM oleh Kementerian Kesihatan akan dilancarkan di Hospital Cyberjaya pada bulan Disember — bulan yang sama apabila dunia memperingati Hari Liputan Kesihatan Sejagat (Universal Health Coverage Day) pada 12 Disember setiap tahun.
Rakan KKM melemahkan prinsip akses sejagat, bukannya mendorong kesaksamaan. Ia menawarkan apa yang digelar “ekonomi premium” dalam perkhidmatan kesihatan bagi mereka yang mampu bayar. Ini bercanggah dengan Matlamat Pembangunan Mampan (Sustainable Development Goals) yang telah diikrarkan oleh Malaysia sebagai anggota Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu (PBB) untuk menegakkannya.
Menurut PBB, sistem kesihatan mesti berfungsi untuk semua, tanpa mengambil kira pendapatan. Namun, Rakan KKM kelihatan mewujudkan laluan yang lebih baik bagi pesakit yang lebih berkemampuan untuk menggunakan pakar dan kemudahan awam, sementara pesakit lain perlu menunggu berbulan-bulan untuk mengaksesnya. Pelanggan Rakan KKM dijanjikan penjagaan peribadi, pilihan pakar, privasi yang lebih baik dan janji temu yang lebih cepat. Tetapi bagi mereka yang tidak mampu membayar, adakah masa menunggu akan menjadi lebih panjang?
Kementerian Kesihatan menyatakan bahawa Rakan KKM hanya melibatkan prosedur elektif dan tidak akan menjejaskan kes kecemasan. Ia digambarkan sebagai situasi “sama menang” untuk mengekalkan pakar di hospital awam dan memperluaskan pilihan pesakit dengan yuran yang lebih rendah berbanding hospital swasta. Namun, “pilihan” ini jelas sekali bukan untuk semua.
Tambahan pula, pihak Kementerian masih belum menangani kebimbangan utama: potensi konflik kepentingan. Sesetengah pakar yang mungkin mendapat manfaat daripada Rakan KKM juga mengetuai unit kritikal di hospital awam. Jika mereka turut menyertai skim ini, mampukah mereka mengutamakan pesakit biasa? Dan walaupun skim ini dikatakan beroperasi selepas waktu pejabat, mampukah pakar yang sudah terbeban di hospital awam yang kekurangan kakitangan mengekalkan mutu perkhidmatan di situ?
Rakan KKM juga mewujudkan insentif terbalik. Jika unit-unit ini berfungsi dengan baik, pesakit tidak akan mencari jalan pintas. Sebaliknya, skim ini berisiko memperdalamkan kelemahan yang sedia ada sambil menormalisasikan akses berdasarkan kekayaan.
Terdapat banyak lagi aspek yang mengelirukan tentang skim ini, meskipun maklumat yang dilaporkan media amat terhad, seperti yang dibangkitkan oleh Persatuan Perubatan Malaysia. Bak kata pepatah Inggeris, “the devil is in the details” (secara kasarnya, masalahnya tersembunyi dalam butiran) — butiran maklumat yang orang ramai berhak untuk menelitinya.
Rakyat Malaysia berhak untuk mendapat ketelusan penuh. Menjelang Hari Liputan Kesihatan Sejagat pada 12 Disember, kami menggesa orang ramai supaya memastikan pihak Kementerian bertanggungjawab dan menuntut sebuah sistem kesihatan yang melayani semua orang secara sama rata.
Sertailah Parti Sosialis Malaysia (PSM) dalam menyeru untuk pembatalan Rakan KKM, pembekuan hospital swasta baharu selama 5 tahun, peruntukan 5% daripada Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) untuk kesihatan, serta pengawalseliaan lebih kukuh terhadap caj hospital swasta.
